żywienie szczura
podstawy
Podstawą zdrowej diety każdego szczurka są ziarna. W dalszej kolejności dieta powinna być dobrze zbilansowana i zróżnicowana, podajemy im zatem również świeże warzywa i owoce, jajka, nabiał, owady/robaki, opcjonalnie ryby, mięso.
Należy pamiętać o tym, że młode osobniki mają większe zapotrzebowanie na energię, w tym wapń. Warto stale suplementować dietę szczurków odpowiednimi preparatami oraz wzmacniać ich odporność przede wszystkim dietą. Przejdźmy więc do konkretów jak w praktyce bardziej szczegółowo powinna wyglądać szczurza dieta.
ziarna
W szczurzym jadłospisie podstawę stanowią ziarna, a konkretnie: pszenica, owies, żyto, jęczmień, orkisz, kukurydza, ryż oraz płatki i kasze z tych ziaren.
nasiona
Zaraz za ziarnem bardzo ważnym dodatkiem są nasiona słonecznika, dyni, wiesiołka, kozieradki, kopru, ostropestu, siemienia lnianego, kolendry, ogórecznika.
zioła
Dietę szczura powinny uzupełniać zioła – im więcej rodzajów, tym lepiej. Jest to zdrowy, niskokaloryczny dodatek do diety, doskonale wspierający odporność i uzupełniający witaminy i mikroelementy.
Zioła, które możemy bezpiecznie podawać szczurkom zarówno świeże, jak i suszone to:
- babka lancetowata i szerokolistna
- mniszek lekarski
- melisa
- mięta
- lipa
- krwawnik
- tasznik
- pięciornik gęsi
- koniczyna suszona
- skrzyp polny
- pokrzywa
- liść leszczyny
- liść porzeczki
- liść truskawki
- liść poziomki
- liść maliny
- liść jeżyny
- liść jabłoni
- liść gruszy
- liść kukurydzy
- dziurawiec
- rumianek
- nagietek
- pietruszka
- owies
- jeżówka purpurowa
- podbiał
- rdest ptasi
- jasnota biała
- ziele owsa
- ziele kukurydzy
- ziele malwy
- ziele jagody
- ziele borówki
- ziele jęczmienia
- kwiat chabra
- kwiat kocanki
- kwiat dzikiej malwy
- kwiat czarnej malwy
- kwiat róży
- kwiat hibiskusa
- kwiat głogu z liściem
- kwiat strokrotki
- płatki słonecznika
- kłącze perzu
- korzeń pięciornika
- korzeń pokrzywy
produkty, które możemy podawać codziennie:
- babka lancetowata
- babka szerokolistna
- pięciornik gęsi
- chaber
- gwiazdnica pospolita
- strokrotka
- melisa
- tymotka
- podagrycznik
- liść porzeczki
- liść maliny
- liść truskawki
- liść borówki czernicy
- liść gruszy
- liść jabłoni
- siano
Pozostałe zioła podajemy uzupełniająco, kierując się dawkowaniem podanym na opakowaniu.
Warto pamiętać że zioła – oprócz tego, że bardzo smakują zwierzakom – mają też dodatkowe cenne właściwości i powinny znajdować się w ich podstawowej diecie.
Zioła wspomagające przemianę materii
babka lancetowata, dziurawiec, łodyga pietruszki
Zioła o działaniu uspokajającym
melisa, mięta, liść leszczyny
Zioła przeciwbiegunkowe
babka lancetowata, dziurawiec, ziele jeżówki, liść czarnej porzeczki, liść maliny, liść truskawki
Zioła o działaniu przeciwzapalnym
babka lancetowata, dziurawiec, ziele jasnoty, ziele jeżówki, krwawnik, liść maliny, mniszek, podbiał, rdest ptasi, bławatek, jarzębina, jęczmień zielony, łodyga pietruszki, nagietek, rumianek
Zioła o działaniu rozkurczowym
babka lancetowata, dziurawiec, krwawnik, łodyga pietruszki, melisa, mięta, podbiał, kocanka, koper włoski, rumianek, rumianek rzymski
Zioła o działaniu bakteriobójczym
liść brzozy, liść czarnej porzeczki, liść truskawki, liść maliny, dziurawiec, ziele jasnoty, ziele jeżówki, kwiat nagietka, melisa, mięta, chmiel, nagietek
Zioła wzmacniające odporność organizmu
nagietek, płatki róży, dzika róża, kwiat hibiskusa, ziele jeżówki, liść jeżyny, liść truskawki, łodyga pietruszki, topinambur, burak
Zioła łagodzące wzdęcia
dziurawiec, liść jeżyny, liść maliny, krwawnik, melisa, siemię lniane, rumianek, rumianek rzymski, mięta
Zioła wzmagające łaknienie/apetyt
krwawnik, łodyga pietruszki, melisa, mięta, mniszek, liść truskawki, chmiel, cykoria
warzywa i owoce dozwolone w szczurzej diecie
Warzywa i owoce podajemy szczurkom zarówno w formie suszonej, jak i świeżej, surowej, a także gotowanej, przecierowej.
- arbuz
- aronia
- banan
- borówka amerykańska
- brokuł
- brukselka
- burak
- botwinka
- cukinia
- cukinia
- cykoria
- dynia
- gruszka
- jabłko
- jagoda
- jarmuż
- jeżyna - owoc i liść
- kapusta pekińska
- kapusta pekińska
- kiwi
- koper włoski
- koperek - nać
- malina
- marchew - korzeń i nać
- melon
- ogórek
- papryka - każdy kolor, bez nasion
- papryka - każdy kolor, bez nasion
- pasternak
- pietruszka - korzeń i nać
- pomidor
- porzeczka - liście i owoce
- poziomka - liście i owoce
- roszpunka
- róża dzika
- rukiew wodna
- rukola
- rzepa
- rzeżucha
- rzodkiewka - korzeń i nać
- sałata rzymska
- seler naciowy
- szparagi
- śliwka - owoc bez pestki
- topinambur suszony
- truskawka - liść i owoc
- żurawina
kiełki
Jak najbardziej warto uzupełnić dietę naszego szczurka kiełkami – są bardzo zdrowe, bogate w witaminy i mikroelementy.
gałązki
Zaleca się podawanie gałązek, jednak należy pamiętać, aby były to gałęzie wyłącznie drzew jadalnych (bezwzględnie unikamy gałązek drzew trujących).
gałązki zalecane
- brzoza
- grusza
- lipa
- grab
- jabłoń
- jarzębina
- leszczyna
- wierzba
- olcha
- malina
gałązki trujące
- akacja
- bez
- buk
- dąb
- cis
- jałowiec
- kasztan
- klon (wszystkie odmiany)
- lipa
- miłorząb
- sosna
- śliwa
- świerk
- tuja
- wiśnia
- orzech włoski
- wszystkie drzewa iglaste i żywiczne
Nabiał
Nabiał jest cennym źródłem wapnia, jednak podajemy go ostrożnie, gdyż łatwo u szczurków o przebiałczenie. Najlepiej podawać 1-3 razy w tygodniu łyżeczkę, np. jogurtu lub sera bez dodatków smakowych.
jaja
Zaleca się podawanie ugotowanego lub lekko ściętego jajka. Można podać je w skorupce, co będzie stanowić dodatkową zabawę i wyzwanie. Jajko poleca się podawać 1-3 razy w tygodniu (nie więcej). Niektóre szczurki mogą być na nie uczulone, co objawia się pojawieniem strupków na ciele.
owady/robaki
Owady i robaki podaje się najczęściej w formie suszonej. Stanowią one przysmak i rewelacyjne źródło białka. Wiele źródeł podaje, iż białko owadów jest hipoalergiczne, zatem włączenie go do diety szczurków jest bezpieczniejsze od podawania im mięsa.
ryby
Są zdrowym dodatkiem do szczurzej diety, szczególnie te tłuste, bogate w kwasy omega-3 i omega-6, jak łosoś czy makrela. Oczywiście ryby podajemy tylko w postaci nieprzyprawionej i niewędzonej.
mięso
Ja osobiście jestem przeciwniczką podawania mięsa szczurkom (wielu hodowców potwierdza, że dieta mięsna sprzyja powstawaniu nowotworów u szczurów), jednak można podawać je jako dodatek. Surowe, gotowane, zarówno czerwone, jak i białe oraz w formie słoiczków dla niemowląt czy karm dla psów lub kotów (przypilnujcie jednak by było bez przypraw i zawsze wysokiej jakości).
oleje
Zdecydowanie warto do diety naszego szczurka włączyć oleje roślinne. Oliwa z oliwek, olej słonecznikowy, olej z wiesiołka, czarnuszki zadbają nie tylko o piękną i zdrową skórę oraz sierść, ale również wpłyną bardzo korzystnie na stan zdrowia naszych podopiecznych.
czego nie podajemy
Szczególnie powinniśmy unikać produktów mocno przetworzonych, przyprawionych. Pieczywa, słodyczy, gotowych karm złej jakości (w tym barwionych i słodzonych, a także solonych).
Nie podajemy również alkoholu, pestek owoców, cytrusów, produktów przeterminowanych, nieświeżych. Warto zaznaczyć, że nie należy szczurkom do jedzenia podawać również kofeiny oraz napojów gazowanych.
W tym dziale mam poczucie obowiązku, aby nadmienić, że produkty, których my, ludzie, nie jadamy surowych – jak ziemniaki, dynia, fasola, groch, ciecierzyca itd. – podajemy wyłącznie dopiero po ugotowaniu.
granulat
Generalnie nie poleca się podawania gotowego granulatu. Można podać wysokiej jakości granulat jako dodatek, a raczej przysmak. Znacznie bardziej zdrowo jest nabyć lub zrobić bogatą mieszankę przygotowaną specjalnie dla szczurków, zawierającą bogatą ilość zbóż, nasion, płatków, suszonych warzyw, ziół oraz owadów i robaków.
suplementy diety
Warto do diety naszego szczurka włączyć następujące składniki – betaglukan, lipomal, preparat multiwitaminowy w odpowiedniej dawce oraz dodatki naturalne, takie jak: pyłek pszczeli, miód, tran, witamina A oraz E.
ilość pokarmu
To bardzo trudne zagadnienie, ponieważ zarówno apetyt, przemiana materii, jak i ruchliwość szczurów między sobą bardzo się różnią. Różni się również częstotliwość wybiegu, wielkość klatki, a co za tym idzie możliwość spalania kalorii. Jeżeli więc Twoje szczurki mają wielką klatkę, a do tego organizujesz im częsty wybieg, możesz pozwolić sobie na podawanie większych porcji i bardziej kalorycznych posiłków. Jeżeli jednak nie masz tak dużej klatki ani czasu na organizowanie wybiegów, pamiętaj o regularnym ważeniu swoich zwierzaków i jeżeli ich waga stale rośnie o zmniejszaniu zarówno porcji, jak i kaloryczności posiłków.
Jednak jest parę zasad, które można zastosować w każdym przypadku.
-
Szczurki powinny mieć stały dostęp do czystego, suchego, zbilansowanego pokarmu - najlepiej wysokiej jakości mieszanki nasion, zbóż, ziół, suszonych warzyw i owadów. U naszego stada 3 samców dwie miseczki o pojemności 250 ml - plus dodatkowo wypełniam ziółkami nieduży, ok. 15x18 cm paśnik tekstylny - bo tak mi wygodniej podawać super zdrowe i u nas lubiane ziółka.
- Karmę mokrą, różnorodną najlepiej podawać nie częściej niż dwa razy na dobę i u nas jest to ¾ miseczki o pojemności 200 ml dwa razy na dobę. Nie wszystko im smakuje, więc zdarza się, że niektóre produkty zostają i trzeba je zutylizować.
WPROWADZANIE NOWYCH POKARMÓW, KTÓRYCH SZCZUREK WCZEŚNIEJ NIGDY NIE JADŁ
Szczury to delikatne zwierzęta i jeżeli wcześniej miały prowadzoną monotonną dietę to rozszerzamy ją bardzo stopniowo. Zbyt szybkie wprowadzanie nowych pokarmów może poskutkować problemami żołądkowymi i jelitowymi. Biegunki i zaparcia mogą wymagać wsparcia i leczenia weterynaryjnego, starajmy się więc zwyczajnie ich unikać.
Jak zatem wprowadzać nowy produkt? W miseczce umieszczamy podawaną do tej pory karmę, a dodatkowo w osobnej miseczce ½ łyżeczki nowości. Jeżeli po 2-3 dniach/podaniach nie zaobserwujemy negatywnej reakcji możemy zwiększyć ilość i częstotliwość podawania. Warto na raz dodawać jeden produkt, ponieważ dzięki temu, gdy coś naszemu szczurkowi zaszkodzi, od razu będziemy wiedzieli co to i łatwo wyeliminujemy to z jego diety.
SPRYTNE TRICKI JAK PRZEMYCIĆ ZDROWE SKŁADNIKI DO DIETY WYBREDNYCH SZCZURKÓW
Jeżeli Twój szczurek – tak jak wielu innych – ma mocno wyrobiony gust kulinarny i repertuar jego ulubionych potraw nie jest zbyt bogaty, a raczej zupełnie wybiórczy, możesz posunąć się do sprytnych praktyk, które zwiększą różnorodność spożywanych składników Twojego szczurka.
-
Blendowanie i podawanie koktajli z przewagą ulubionej potrawy, ale z dodatkiem zdrowych dodatków.
-
Mieszanie/podawanie z kaszkami, śmietanką, miodem.
-
Gotowanie w wodzie, na parze, podawanie w wersji surowej – eksperymentowanie w celu znalezienia ulubionej postaci pokarmu.
- Robienie posypek – jeżeli Twój szczurek uwielbia np. płatki owsiane – zblenduj suche płatki i obsypuj nimi owoce i warzywa! Możesz stworzyć wiele takich ulubionych posypek.
PRZYKŁADOWY JADŁOSPIS dla 3 dorosłych szczurów
dzień i
- dwie miseczki o pojemności 250 ml wieloskładnikowej mieszanki suchego pokarmu: nasion, płatków, ziół
- paśnik pełen ziół, kwiatów, korzeni, gałązek
- 150 ml sałatki owocowo-warzywnej; jabłko, marchewka, buraczki, ogórek
- 150 ml kaszy jaglanej z odrobiną jogurtu i dodatkiem banana
- 20 g owadów suszonych: świerszcze/koniki polne/mączniki/larwy jedwabnika
dzień ii
- miseczka o pojemności 250 ml wieloskładnikowej mieszanki suchego pokarmu: nasion, płatków, ziół
- miseczka o pojemności 250 ml gryzaczków z wiesiołka, ostropestu, konopi, czarnuszki
- paśnik pełen ziół, kwiatów, korzeni, gałązek
- 3 gotowane jajka przepiórcze
- 200 g gotowanych warzyw: bataty, ziemniaki, seler
dzień iii
- dwie miseczki o pojemności 250 ml wieloskładnikowej mieszanki suchego pokarmu: nasion, płatków, ziół
- paśnik pełen ziół, kwiatów, korzeni, gałązek
- 200 g sałatki owocowo-warzywnej; arbuz, melon, ananas, pomidor
- 50-80 g ryby gotowanej na parze bez przypraw
Po zapoznaniu się z najdłuższym działem potrzeb szczurka, jakim jest żywienie – zapraszam Cię do zapoznania się z krótkim przewodnikiem dot. opieki i pielęgnacji szczurków.